Σαν σήμερα, 5 
Ιανουαρίου 1971, η μαύρη κομμουνίστρια και στέλεχος του ΚΚ των ΗΠΑ Άντζελα Ντέιβις, θα οδηγηθεί σε δικαστήριο της Καλιφόρνια αντιμετωπίζοντας μια πολιτική σκευωρία, που όμως θα καταρρεύσει παταγωδώς στην ακροαματική διαδικασία και η «επικίνδυνη τρομοκράτισσα Άντζελα Ντέιβις», όπως είχε χαρακτηριστεί απ’ τις αμερικανικές εφημερίδες, θα αφεθεί ελεύθερη.Συγκεκριμένα της είχαν αποδοθεί οι κατηγορίες για συμμετοχή σε φόνο, απαγωγή και συνωμοσία.
Η Άντζελα Ντέιβις έχει αφιερώσει τη ζωή της στον αγώνα για την κατάργηση των φυλακών. Όπως διευκρινίζει σε συνέντευξή της στη «Μίρορ» της Βομβάης, «το αίτημα αυτό σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει «ανοίξτε απλά τις πόρτες» και μην κάνετε τίποτε άλλο».
«Για πολλά χρόνια, ο κόσμος δεν κατανοούσε τις προσπάθειες να αποκαλύψουμε τον τρόπο που λειτουργεί το σωφρονιστικό σύστημα, ως έναν αγώνα για κοινωνική δικαιοσύνη», τονίζει η 72χρονη Ντέιβις, που εστίασε την ακαδημαϊκή της καριέρα, δρώντας παράλληλα και ως μέλος των κινημάτων, στην καταπολέμηση του ρατσισμού, του σεξισμού, της οικονομικής εκμετάλλευσης και κάθε μορφής καταπίεσης. Ακόμα και οι μειονότητες των ΗΠΑ, που είναι τα κύρια θύματα της υπερφυλακοποίησης, όπως οι μαύροι και οι λατίνοι, δεν συνειδητοποίησαν πως πρέπει αυτή η μάχη να δίνεται συνδυαστικά, προσθέτει.
Οι φυλακές κρύβουν το πρόβλημα
«Έχει εμπεδωθεί η άποψη πως οι άνθρωποι που φυλακίζονται, κρατούνται επειδή έκαναν κάποιο λάθος και η θέση τους είναι στη φυλακή», λέει το πρώην στέλεχος του Κομμουνιστικού Κόμματος των ΗΠΑ, που φυλακίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1970, με την κατηγορία ότι συνδέεται με τους Μαύρους Πάνθηρες. «Καταφέραμε να αποδείξουμε πως οι φυλακές δεν εκπληρώνουν το σκοπό τους. Δεν ενισχύουν την ασφάλεια».
«Δεν υποστηρίζουμε πως δεν θέλουμε ασφαλείς κοινότητες. Ας σκεφτούμε, όμως, και τα δικαιώματα στην εργασία, τη στέγαση και την υγεία και όσα έχουμε ανάγκη. Αυτά θα μπορούσαν να ήταν εναλλακτικές πολιτικές της αστυνόμευσης. Πρέπει να επανασχεδιάσουμε τα πάντα. Οι φυλακές κρύβουν το πρόβλημα, δεν το λύνουν. Είναι ένας τρόπος να φυλακίζουμε τα κοινωνικά προβλήματα, αντί να τα αντιμετωπίζουμε»
Ο όρος φυλακο-βιομηχανικό σύμπλεγμα αναδεικνύει το ιδεολογικό υπόβαθρο και τον οικονομικό ρόλο του σωφρονιστικού συστήματος, εξηγεί η ίδια. Πρόκειται για παραλλαγή του όρου «στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος», ο οποίος αναφέρεται στις εμπορικές συναλλαγές του αμερικάνικου στρατού με εταιρείες πολεμικού εξοπλισμού και έχει δημιουργήσει ένα πανίσχυρο λόμπι, το οποίο επηρεάζει άμεσα τις κυβερνητικές πολιτικές.
Το αμερικάνικο φυλακοβιομηχανικό σύμπλεγμα είναι βαθιά ρατσιστικό, αφού ο μισός πληθυσμός κρατουμένων είναι μαύροι, συμπλήρωσε η Ντέιβις, αναφερόμενη στην αύξηση της βίας απέναντι στους μαύρους που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια. «Για να ερμηνεύσουμε τη βία, τη μαζική φυλάκιση των μαύρων, το θεσμό της θανατικής ποινή και την έκταση του φυλακοβιομηχανικού συμπλέγματος, πρέπει να δούμε τη ρίζα αυτών, τη δουλεία», λέει η Ντέιβις, η οποία τονίζει την ανάγκη σύνδεσης των σύγχρονων προβλημάτων με την ιστορία, προκειμένου να αναπτύξουμε πολιτική συνείδηση. «Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να στηρίζονται στην καπιταλιστική τιμωρία, από όταν η δουλεία αντικαταστάθηκε με τη θανατική ποινή, ως νόμιμη αντίδραση του κράτους. Η θανατική ποινή είναι ρατσιστική όχι μόνο γιατί επιβάλλεται ως επί το πλείστον σε μαύρους ανθρώπους, αλλά και γιατί εμφανίζεται ως εκλογικευμένη μορφή τιμωρίας».
Να αποδομήσουμε τα συμπλέγματα
Η αποδόμηση αυτών των συμπλεγμάτων συνολικά είναι ένα από τα άμεσα καθήκοντα της Αριστεράς, καταλήγει η Ντέιβις. Τις τελευταίες δεκαετίες αποδείχθηκε πως τα κοινωνικά κινήματα, ο φεμινισμός, η μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή ή την ομοφοβία, δεν πρέπει να περιορίζονται στα στενά όρια των αιτημάτων τους, ελπίζοντας πως η ανατροπή του καπιταλισμού θα φέρει τη λύση σε όλα τα προβλήματα. Ωστόσο, ακόμα και σήμερα τα περισσότερα κινήματα της αριστεράς συνεχίζουν να λειτουργούν με την αναχρονιστική λογική πως οι εργάτες είναι άντρες και πως πρέπει, με κάποιο τρόπο να οργανωθούν και οι γυναίκες εργάτριες. «Με το σύνθημα «εργάτες του κόσμου ενωθείτε» αγνοούμε τις δομικές αλλαγές της οικονομίας, διότι πια οι εργάτες δεν βρίσκονται μόνο στα εργοστάσια. Υπάρχει, για παράδειγμα, η εργασία από το σπίτι». Από την άλλη, οι ακτιβιστές αναζητούν νέους ηγέτες «συντηρώντας την εντύπωση πως αρκεί ένας ηγέτης, ένας χαρισματικός άνδρας, όπως ήταν ο Μάλκολμ Χ, ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ ή ο Μάρκους Γκάρβεϊ. Πάντα, όμως, υπήρχαν παράλληλα και ισχυρά γυναικεία κινήματα. Η Έλλα Μπέικερ, για παράδειγμα, στο κίνημα πολιτικών δικαιωμάτων διεκδικούσε συλλογική ηγεσία, η οποία θα ήταν πιο αποτελεσματική από τον ένα (άνδρα) ηγέτη. Σαφώς δεν έχουμε ακόμα όλες τις απαντήσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα κινήματα, όμως είναι προφανές πως οι παλιές τους μορφές δεν μπορούν να φέρουν αποτελέσματα στις νέες συνθήκες».
Βιογραφικό: Η Άντζελα Υβόν Ντέιβις γεννήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 1944 στο Μπίρμινγχαμ της Αλαμπάμα. Μεγάλωσε σε συνθήκες απαρτχάιντ και καταπίεσης σε μια εποχή (δεκαετίες του ’40 και του ’50) που τα σπίτια της «μαύ
ρης» μεσαίας τάξης γίνονταν καθημερινά στόχος πυρπόλησης από λευκούς ρατσιστές. Σπούδασε στο Μπράνταις όπου στο πρώτο έτος ήταν μία από τους τρεις μαύρους φοιτητές που είχε το πανεπιστήμιο. Εκεί γνωρίστηκε με τον Χέρμπερτ Μαρκούζε, ο οποίος είχε περιγράψει τη
ν Ντέιβις ως «την καλύτερη φοιτήτρια που είχε στα 30 χρόνια διδασκαλίας του». Για τον Μαρκούζε η Ντέιβις είπε: «μου δίδαξε ότι ήταν δυνατόν να είναι κανείς ακαδημαϊκός, ακτιβιστής, επιστήμονας και επαναστάτης.» Ως φοιτήτρια συμμετείχε σε διάφορες οργανώσεις όπως οι Μαύροι Πάνθηρες και το Τσε-Λουμούμπα Κλαμπ που
αποτελούσε το «μαύρο» κομμάτι του αμερικανικού κομμουνιστικού κόμματος.
Στη συνέχεια, ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία και στη διατριβή της ανέλυσε το έργο του Καντ σε σχέση με τη βία στη Γαλλική Επανάσταση. Πρωτοστάτησε με τον αριστερό πολιτικό της ακτιβισμό στα γεγονότα της ταραγμένης δεκαετίας του ‘60 και στις 18 Οκτωβρίου του 1970 μπήκε στη λίστα των δέκα πιο σεσημασμένων καταζητούμενων του FBI.
Η Ντέιβις υπήρξε θερμή υποστηρίκτρια των «Αδελφών Σολεδάδ» οι οποίοι φέρονται ότι είχαν σκοτώσει έναν λευκό φρουρό στη φυλακή σε αντίποινα για τη δολοφονία σε καυγά τριών αφροαμερικανών τροφίμων από άλλο φρουρό. Αργότερα στη διάρκεια δίκης, ο Τζόναθαν Τζάκσον, αδελφός του Τζωρτζ Τζάκσον (ενός εκ των «Αδελφών Σολεδάδ») επιχείρησε να απελευθερώσει τους κατηγορούμενους παίρνοντας ως όμηρους το δικαστή, το δημόσιο κατήγορο και τρεις γυναίκες ενόρκους. Τελικά ο δικαστής και δυο κατηγορούμενοι σκοτώθηκαν ενώ οι υπόλοιποι τραυματίστηκαν. Η Ντέιβις κατηγορήθηκε για ανθρωποκτονία γιατί είχε αγοράσει το όπλο που χρησιμοποίησε ο Τζάκσον. Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον είχε συγχαρεί το FBI για τη της σύλληψη της πιο «επικίνδυνης τρομοκράτισσας». Παρέμεινε φυλακισμένη για έξι μήνες. Για τον εγκλεισμό ή ίδια έχει γράψει: «καθώς θα ήταν αγωνιώδες να συμφιλιωθούμε με την ιδέα ότι οποιοσδήποτε, συμπεριλαμβανομένων και εμάς των ίδιων, θα μπορούσε να είναι κρατούμενος, τείνουμε να πιστεύουμε ότι η φυλακή είναι αποκομμένη από τη ζωή μας. Αυτό ισχύει ακόμη και για κάποιους από εμάς που έχουν ήδη βιώσει φυλάκιση». Τελικά η Ντέιβις αθωώθηκε και όπως είχε δηλώσει η ίδια «μια δίκαιη δίκη θα ήταν καθόλου δίκη».
Εξαιτίας των ριζοσπαστικών της απόψεων απολύθηκε από το UCLA αλλά το πάλεψε δικαστικά και κατάφερε να δικαιωθεί και να επιστρέψει στη θέση της. Η Άντζελα Ντέιβις υπήρξε ηγετική φυσιογνωμία του Αμερικανικού κομμουνιστικού κόμματος και για το λόγο αυτό το 1969 ο Ρόναλντ Ρέηγκαν είχε ζητήσει να της απαγορευτεί να διδάξει σε οποιοδήποτε πανεπιστήμιο στην πολιτεία της Καλιφόρνια.
Το έργο της Ντέιβις είναι πολυδιάστατο και τα ενδιαφέροντα της εκτείνονται από το φεμινισμό και το Μαρξισμό, στην Κριτική Θεωρία και τις Αφροαμερικανικές σπουδές. Ωστόσο κεντρική θέση κατέχει η ανάλυσή της για αυτό που ονομάζει «σωφρονιστικοβιομηχανικό σύμπλεγμα» (prison industrial complex) στις Ηνωμένες Πολιτείες. Επιστρέφει συχνά στη σχέση ανάμεσα στη δημιουργία των φυλακών και τη ζήτηση για φτηνά εργατικά χέρια στον καπιταλισμό αλλά και την αδιάρρηκτη συνέχειά τους με την ιστορία και τους θεσμούς της δουλείας στην Αμερική.
Έχω έναν γλυκό μαύρο άγγελο, έχω ένα «pin up girl». Έχω έναν γλυκό μαύρο άγγελο, πάνω στον τοίχο μου. Λοιπόν δεν είναι τραγουδίστρια, ούτε είναι σταρ. Αλλά σίγουρα μιλάει σωστά και κινείται γρήγορα. Όμως το κορίτσι είναι σε κίνδυνο. Ναι, το κορίτσι είναι αλυσοδεμένο. Μα δε το βάζει κάτω. Θα παίρνατε τη θέση της; Μετράει τα λεπτά, μετράει τις μέρες. Είναι ένας γλυκός μαύρος άγγελος, όχι ένας γλυκός μαύρος δούλος(…)
“Να επανασχεδιάσουμε τα πάντα” – Πηγή: Epohi.gr
