Σαν_Σήμερα
Σαν σήμερα, 30 χρόνια πριν, στις 11 Νοεμβρίου του 1990, ο Γιάννης Ρίτσος, αφήνει την τελευταία του πνοή.
Γεννημένος στην Μονεμβασιά, γιος μεγαλογαιοκτήμονα, ανήκει στη γενιά του ‘30, την γενιά των Ελλήνων λογοτεχνών και καλλιτεχνών που γεννήθηκαν στις αρχές του 20ου αιώνα. Η «μύηση» του στην αριστερά ξεκίνησε με τη γνωριμία του με τη Μαρία Πολυδούρη, καθώς και άλλους μαρξιστές, ένα χρονικό διάστημα που χρειάστηκε να νοσηλευτεί στο «Σωτηρία».
Έκτοτε συνεχίστηκε εκδίδοντας γραπτά στον «ριζοσπάστη» με το ψευδώνυμο Σοστίρ, που αποτελούσε αναγραμματισμό του επιθέτου του. Στις 9 Μαΐου του 1936, στη Θεσσαλονίκη, κατά τη διάρκεια της καπνεργατικης απεργίας σημειώνονται επεισόδια. Την επόμενη μέρα ο ριζοσπάστης δημοσιεύει τη φωτογραφία μιας μάνας να θρηνεί το νεκρό παιδί της. Η αφορμή έχει δοθεί στον Ρίτσο να γράψει τον «επιτάφιο», και το έργο του εκδίδεται σε 10.000 αντίτυπα. Τα τελευταία 250 αντίτυπα καίγονται επι δικτατορίας Μεταξά.
Καὶ τὰ συντρόφια σου, καλέ, ποὺ τὶς βραδιὲς ἐρχόνταν καὶ λέαν καὶ λέαν κι ἀπ᾿ τὰ ἴδια τοὺς τὰ λόγια ἐφλογιζόνταν Καὶ μπάζανε στὸ σπίτι μας τὸ φῶς, τὴν πλάση ἀκέρια, παιδί μου, θὰ σὲ καρτερᾶν νὰ κάνετε νυχτέρια. Καὶ γὼ θὰ καρτεράω σκυφτὴ βραδὶ καὶ μεσημέρι νἀρθεῖ ὁ καλός μου, ὁ θάνατος, κοντά σου νὰ μὲ φέρει.
Στη διάρκεια της Κατοχής ο Ρίτσος έζησε κατάκοιτος, παρόλα αυτά συμμετείχε στη δραστηριότητα του μορφωτικού τμήματος του ΕΑΜ και αρνήθηκε να δεχτεί χρήματα από έρανο όταν κινδύνεψε η ζωή του από τις κακουχίες το 1942. Μετά την ήττα του ΕΛΑΣ στα «Δεκεμβριανά» ακολούθησε τις δυνάμεις του στην σύμπτυξη. Περνά από την Λαμία, όπου συναντά τον Άρη Βελουχιώτη και φθάνει μέχρι την Κοζάνη, όπου ανεβάστηκε το θεατρικό του «Η Αθήνα στ’ άρματα». Το 1945 γράφει την «Ρωμιοσύνη», ένα ακόμη δημοφιλές ποίημά του
Στην διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου εξορίστηκε λόγω της αριστερής δράσης του στο Κοντοπούλι της Λήμνου (1948), στη Μακρόνησο (1949) και στον Άγιο Ευστράτιο (1950-1951). Το 1952 επέστρεψε στην Αθήνα και πολιτεύτηκε στην ΕΔΑ.
Το 1956 ταξίδεψε στη Σοβιετική Ένωση ως μέλος αντιπροσωπείας διανοουμένων και δημοσιογράφων και την ίδια χρονιά τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο ποίησης για την «Σονάτα του Σεληνόφωτος».
Όταν ξέσπασε το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967, οι φίλοι του τον ειδοποίησαν να κρυφτεί, εκείνος όμως δεν έφυγε από το σπίτι του. Τον συνέλαβαν και τον έκλεισαν στον Ιππόδρομο του Φαλήρου. Στα τέλη Απριλίου μεταφέρθηκε στη Γυάρο και αργότερα στο Παρθένι της Λέρου. Το 1973 συμμετείχε στα γεγονότα του Πολυτεχνείου.
Μετά την πτώση της δικτατορίας και τη μεταπολίτευση έζησε κυρίως στην Αθήνα, όπου συνέχισε να γράφει με πυρετώδεις ρυθμούς. Το 1975 αναγορεύτηκε σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και τιμήθηκε με το μεγάλο γαλλικό βραβείο ποίησης «Αλφρέ ντε Βινί». Τον επόμενο χρόνο τιμήθηκε με το βραβείο «Λένιν» στην Μόσχα.
Το 1986 του απονεμήθηκε το βραβείο «Ποιητής διεθνούς ειρήνης» του ΟΗΕ. Ο Γιάννης Ρίτσος έφυγε από την ζωή στις 11 Νοεμβρίου 1990, αφήνοντας πίσω του 50 ανέκδοτες ποιητικές συλλογές.
Πληροφορίες απ΄ το tvxs.gr
